Erken cumhuriyet döneminin öncü, donanımlı fakat geri planda kalmış ve zamanla da unutulmuş entelektüellerinden birisi olan Fehmi Yahya Tuna; yedi senelik bir çalışmanın mahsülü saydığı ve 1948 yılında yayımladığı Dünya Edebiyatı Tarihi adlı kitabında Türk edebiyatından Alman edebiyatına, İngiliz edebiyatından Habeş edebiyatına, Fransız edebiyatından Arap edebiyatına kadar 52 ulusal edebiyatı zaman zaman detaylı zaman zaman da özetlemeci bir bakışla ele almış, böylelikle de dünya edebiyatının ayrı ayrı coğr

Millî Edebiyat genel bağlamda bir milletin aidiyet kavramının ve düşünce tarzının somut göstereni niteliğindeki anadili ile kurgulanan tüm yazınsal ürünler; Türk edebiyatı özelinde ise dilde sadeleşmenin, şekilde ve içerikte yerlileşme ile halka dönük sanat düşüncesinin öncelendiği 1911-1923 yılları arasındaki sanatsal algı değişiminin adı olarak tanımlanır. Tanzimat'tan sonra belirginleşen yerli kaynaklara yönelme teşebbüslerinin sonucu olarak yeni dilden yeni hayata ve yeni insana genişleyen çok boyutlu d

İslâmî Dönem Türk Edebiyatı'nın ilk önemli telif eserlerinden olan Kutadgu Bilig, XI. yüzyıl Türkistan'ında çok kültürlü bir ortamda Türk kimlik ve düşüncesi ile yetişen Kuz Ordalı Yusuf tarafından yazılan Orhun'dan Kâşgar'a Türklerin dili, kültürü, tarihi ve devlet yönetim bilgisini içeren paha biçilmez kıymete sahip Türk mirası eserdir. Kutadgu Bilig; devlet, adalet, kut, töre kavramları etrafında dünden bugüne aktarılan paha biçilmez kıymette değerler manzumesi numunesidir. Kutadgu Bilig, insan yaşamın

İletişimin ana öğeleri göz önünde bulundurulduğunda; var olan gerçeklik kaynak, insan alıcı, algı ise insanın var olandan çıkardığı mesaj olarak kendisini gösterir. Somut gerçeklik ne olursa olsun, insanın gelen mesaj karşısındaki hazır bulunuşluk seviyesi ve tavrı; onu anlamlandırmasında etkili olur. Bu nedenle insanın söz konusu olduğu yerde mutlak gerçeklikten değil, ondan çıkarılan sonuç ya da elinizdeki eserin konusunu oluşturan Algı'dan bahsedilebilir. Bu eserde, günümüz popüler kültüründe kendisine o

Sezai Karakoç, hiç şüphesiz Türk şiirinin yaşayan en büyük ismidir. Şiiri ve düşüncesiyle kendinden sonraki kuşakları derinden etkilemiştir. Karakoç, modern Türkiye’nin içine düştüğü/düşürüldüğü düşünce ve estetik bunalımına çözüm arayan bir sanatçıdır. Bu bağlamda hayatımıza yön veren, hayatımızda rol oynayan bir takım kavram ve unsurları tek tek yoklamayı ve bir hükme bağlamayı esas almıştır. Bu eserin merkezinde; “Sezai Karakoç Şiirinde Nesne Poetikası” başlıklı yazı durmaktadır. Çalışmada, Sezai Karakoç

Beyitler Arasında, üniversitelerimizin Türk dili ve edebiyatı bölümlerinde eğitim gören lisans ve lisansüstü öğrencilerin yanı sıra, klasik şiire ilgi duyan her düzeyden okuyucu göz önünde bulundurularak hazırlanmış açıklamalı bir di¬van şiiri antolojisidir. Klasik şiir tarihinin iz bırakmış hemen tüm sanatkârları ve onların asırlar boyu dilden dile aktarılarak halk hafızasında yer etmiş hemen tüm beyitlerine elinizdeki eserde yer verilmeye çalışılmıştır. Bir başka ifade ile Beyitler Arasında, bir yandan kl

Kreşin Tatarları, Türk-Tatar birliği ve kimliği içinde yer alan ve yalnızca Hristiyan olma özellikleriyle diğer Tatarlardan farklılık gösteren özel bir dinî gruptur. Eserin Kreşin Tatar Türkçesi adını taşıması Kreşinlerin ayrı bir diyalekt olduğu anlamına gelmemektedir. Kendi içlerinde Kazan ardı Kreşinleri, Tüben Kama Kreşinleri, Tav Yagı (Dağ bölgesi) Kreşinleri, Çistay Kreşinleri ve Nogaybek Kreşinleri olarak gruplandırılan ve coğrafi olarak Tataristan, Başkurdistan, Udmurtistan cumhuriyetleri ile Samara

Bir muharrir sıfatıyla çalışma alanı oldukça geniş ve çok yazı yazan biri olarak Rızaeddin Fahreddin geride ölümsüz eserler bırakmıştır. Aklımıza gelebilecek hemen her konuyla ilgilenen veya geniş bir çerçevede dünyaya bakan ve baktığı yerde, şeyde ne varsa imkânlar doğrultusunda araştırıp inceleyen, sorgulayan, akıl süzgecinden geçirerek eserler, yazılar kaleme alan Rızaeddin Fahreddin'in bütün eserlerinin yapısı, içeriği, yöntem ve tekniği, kendisinin üslubu gibi konularda tam bir bilgiye sahip olabilmek

Bu çalışmada Yemen'de hüküm sürmüş ResûlîHanedanlığı'ndan gelen ve Yemen'in altıncı sultanı El-Melikü'l-Efdal el-'Abbas b. 'Alî (1363-1377) tarafından XİV. yüzyılda yazılmış Arapça bir antolojinin (Fu?ûlMecmû'afi'l-envâ' ve'z-zurû' ve'l-?i?âd) içerisinde yer alan yirmi sayfalık (186-206) altı dilli bir sözlük olan ResûlîSözlüğü'nün Türkçe söz varlığı dizin-sözlük biçiminde ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmanın temelini Peter B. Golden'in editörlüğünde ve TiborHalasi-Kun, Peter B. Golden, Louis Ligeti,

Şiir nedir? Cevabı en zor sorulardan biridir. Pek çok tanımı yapılır, yapılabilir. Belki de en kısa ve şair Gürkan Doğan'ın tanımıyla şiir imbikten süzülmüş felsefedir. Rahmetli Mehmet Kaplan da şiirin de dâhil olduğu sanat eserini tanımlarken ... o bir 'yapıt'tır... öyleyse kendi içlerinde bir yapı olarak incelenmelidir diyor. Hilmi Yavuz ise Edip Cansever'in Kaybola adlı şiirinde geçen yapılan bir şeydir şiir dizesinden hareketle Batı dillerinde şiir karşılığı olarak kullanılan poiemanın yapılan şey an

Ataç, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı içerisinde sanat alanındaki öznel çıkışlarıyla ayrı bir yere oturta­bileceğimiz kişilerdendir. Gerçi edebiyat âlemimiz hece-aruz ekseninde yapılan kavgalarla bu tür çıkışlara efsunludur. Ancak kişinin kendisine olan karşı çıkmalarına ilk kez tanık olmaktadır. Bu, suyu yokuşa süren tavrına rağmen Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatının kuruluşu hakkında sağlıklı bilgilere ulaşmak için Ataç mutlaka müracaat edilmesi gereken kişidir. 1921-1957 yılları arasında büyük çekişmele

Tarihi yapan insandır. Yazan da... Oysa tarih, bilim olma çabalarının içerisinde alabildiğine insansızdır. İnsansız bir tarih, bir kronoloji olmanın ötesine ne kadar geçebilir? Çağlar ötesine uzanma hedefini taşırken bu insansızlığıyla nasıl inandırıcı olabilir? Tarihi ruhsuz bir anlatı olmanın dışına çıkararak yaşanmış, insanlı bir zaman dilimi hâline getiren sanattır. Tarih ancak sanatla anlaşılabilen, bakılabilen, düşünülüp hissedilebilen bir zaman dilimi hâline gelebilir. Romansa bunun en güzel yoludu

Kadınlar, Tanzimat sonrasında sosyal hayatla birlikte edebiyatta da yerlerini almaya ve seslerini duyurmaya başladılar. İlk dönem kadınları elbette çok şanslı değillerdi. Edebî eserin olmazsa olmazı hayat tecrübelerindeki yetersizlik ve öncü eksikliği onların en büyük çıkmazlarıydı. 20. yüzyıl başlarının olağanüstü şartları Türk kadınlarını hayata katılmaya zorladı. Konferanslarda, mitinglerde, gazetelerde ve dergilerde seslerini duyurmaya çalışan kadınlar bu günleri hazırladılar. Ve kadınlar kenarında b

Kadınlar, Tanzimat sonrasında sosyal hayatla birlikte edebiyatta da yerlerini almaya ve seslerini duyurmaya başladılar. İlk dönem kadınları elbette çok şanslı değillerdi. Edebî eserin olmazsa olmazı hayat tecrübelerindeki yetersizlik ve öncü eksikliği onların en büyük çıkmazlarıydı. 20. yüzyıl başlarının olağanüstü şartları Türk kadınlarını hayata katılmaya zorladı. Konferanslarda, mitinglerde, gazetelerde ve dergilerde seslerini duyurmaya çalışan kadınlar bu günleri hazırladılar. Ve kadınlar kenarında b

Çok geniş bir coğrafyada farklı kollar halinde yaşayan Türkçe, bazı lehçelerde sadece konuşma dili olarak bazı lehçelerde ise hem konuşma hem yazı dili olarak kullanılmaktadır. Çağdaş Türk lehçeleri genellikle iki ana grup halinde değerlendirilir: Uzak (Türkçe, Çuvaşça, Yakutça, Halaçça) ve yakın (Güneybatı/Oğuz grubu, Güneydoğu/Karluk grubu, Kuzeybatı/ Kıpçak grubu ve Kuzeydoğu/Sibirya grubu) lehçeler. Çağdaş Türk lehçeleri başlangıçta daha çok Türkiye'de, daha sonra diğer Türk Cumhuriyetleri ve Türk top

Eserlerimle ilgili pek çok eleştiri yapıldı. Bana göre her insan, algılamasına göre okur. Bazıları yüzeysel olarak okuyor. İnsanın ötekileşmesi ve kendine dönmesi, çok zor ve felsefi bir mesele. Dr. Korkmaz'ın okumaları beni sevindirdi; enerjimi fazlalaştırdı, kamçıladı. Benim, eserlerimde söylemek istediklerimi çok iyi anlayabilmiş ve dile getirmiş. Cengiz Aytmatov

Bütün sahalarıyla tekâmül etmiş olan Divan edebiyatı, aynı zamanda nazım edebiyatı olarak da anılabilir. Şiirlerini farklı hayal dünyaları ve farklı hissiyatla bezeyen Divan şairleri, yüzyıllar boyu en güzide mahsullerini nazımla ortaya koymuşlardır. Bir anlamda Divan edebiyatının omurgası mesabesinde olan nazım, yine bu alanla iştigal eden her araştırmacının karşısına ilk önce çıkacak olandır. Biz de araştırmalarımız neticesinde Tâhirü'l-Mevlevî'nin nazım konusundaki ders notlarından derlediği, nazmı ve na

Seyyid İmadeddin Nesîmî, Türk edebiyatının tesir sahası en geniş ve en şöhretli şairlerinden biridir. Onun bu haklı şöhreti; hakkında pek çok efsanevî rivayetin anlatılması ve biyografisi üzerinde bir bilgi kirliliğinin doğmasına neden olmuştur. Şenödeyici, şairin günümüzde çizilen portresine muteber kaynaklardan hareketle çetin sorular soruyor, eldeki verilerden hareketle daha gerçekçi bir Nesîmî biyografisi oluşturmaya çalışıyor. Bunu yaparken de kültür ve inanç tarihinin enteresan akımlarından biri olan

Mit, efsane, destan ve masallarda insanlığın macerası, millî ve evrensel değerler yer alır. Ayrıca fikirlerini daha etkili bir şekilde ifade etmek isteyen sanatçı yeri geldiğinde milletin kültür geneğindeki çeşitli malzemeleri kullanır. Halk arasında anlatılırken, kültür malzemesinin, çeşitli edebî türlerde ortak kullanılmasından dolayı, mit, destan, efsane, masal, halk hikâyesi, meddahlık ve tarih birbiriyle örtüşür. Bu kitapta Türk destanlarının ve destan geleneğinin romanımızdaki etkileri incelenmiştir.

Dış dünyaya ait nesnel verilerin aktarımında olduğu kadar, insanın iç dünyasının şekillenmesinde ve dışavurumunda dilin vazgeçilmez bir unsur olduğu su götürmez bir gerçektir. O, insanların düşünce dünyasını biçimlendirir, konuşmak için her türlü teçhizata sahip bir canlıya mucizevi bir güç katar. Kendisine sahip olanları bir arada tutar, diğerlerini çemberin dışında tutar. O hem ayırıcı hem de bütünleyici bir güce sahiptir. Yaşar, gelişir ve kendisini konuşanların takındıkları tavra göre yoluna deva eder y