Kemaliye, tarihî dönemlerden beri bulunduğu coğrafyanın önemli ticaret ve eğitim merkezlerinden biri olmuştur. Bu yönüyle de yöreyle ilgili birçok tarihî, iktisadî, kültürel çalışma yapılmıştır. Doğu grubu ağızları içinde, Elazığ merkez, Keban, Baskil, Harput (Elazığ), Tunceli ağızları, İliç (Erzincan) ağızları Dr. Fatih Özek 14 ile birlikte bir alt grup oluşturan Kemaliye ve yöresi ağızları da bu coğrafyadaki önemli bir ağız bölgesidir. Erzincan ve Yöresi Ağızları adlı eser içinde Kemaliye ile ilgili derle

Kitâbu Fezâ'ili'l - Mekke Ve'l - Medine Ve'l - Kudüs, XV. Yüzyıla ait bir Eski Anadolu Türkçesi metnidir. Eser, döneminin karakteristik ses ve şekil bilgisi özelliklerini yansıtmaktadır. Mekke'nin , Medine'nin ve Kudüs'ün faziletlerini anlatan eserin, edebi bir endişe güdülmeden halkın anlayabileceği sade, açık bir dille yazıldığını söylemek mümkündür. Tıpkıbasım bölümünü, araştırmacıların metinden istifade edebilmeleri amacıyla eserimize aldık.